Concert/ The Jazztube
Vakmanschap is Mehldau
Brad Mehldau Trio, donderdag 22 maart 2012, Bimhuis, Amsterdam
Hij voelt zich thuis in het Bimhuis, maar pianist Brad Mehldau is dan ook onderhand praktisch een Amsterdammer. Zoals hij zelf beaamde bij zijn spontane inleidingspraatje in algemeen beschaafd Nederlands: "Ik woon hier de helft van het jaar met mijn gezin." En dat hij zich thuis voelt was aan hem af te zien, tijdens die eerste van drie opeenvolgende avonden in het Bimhuis (twee keer met trio, eenmaal solo). Niet dat hij er maar eens even zijn gemak van nam, want zijn waarachtigheid houdt hem daar verre van. Alles aan hem, zijn spel, zijn uitstraling, zijn omgang met het publiek en zijn bandgenoten: het getuigt van een zeer hoge artistieke moraal. Applaus neemt hij in ontvangst met gevouwen handen, nederig, als een monnik.
Het trio had het druk, deze avond. Het was duidelijk dat de heren zoveel mogelijk aan bod wilden laten komen, waaronder in ieder geval een paar nummers van 'Ode', hun nieuwste cd. Fraai en kenmerkend was de ouverture van de avond: Mehldau begon alleen, en met enkel zijn linkerhand, die hij demonstratief vanuit de hoogte op het klavier liet neerdalen. Bijna ogenblikkelijk was meerstemmigheid hoorbaar, een melodie compleet met begeleiding.
Geïmproviseerde meerstemmigheid is een van Mehldau's specialiteiten. En nooit l'art-pour-l'art, maar altijd ter uitbreiding van de expressieve mogelijkheden. Tja, alsof Mehldau die anders niet genoeg zou hebben. Zoals hij alleen al het thema neerzette van het tweede nummer, 'Flaming Pie' van Paul McCartney: dat was gewoon puur zingen. Mehldau moet daar thuis mee experimenteren als een wetenschapper in zijn lab. En wie nu zegt "Thuis experimenteren? Welnee, dat gooit hij er zo uit!", moet maar eens luisteren naar Mehldau's adaptatie van 'Teardrop' van Massive Attack (zie bovenstaande Jazztube). In deze liveopname van Jazz à Vienne 2010 hoor en zie je duidelijk het resultaat van intensief onderzoek, met als doel de menselijke stem in pianoklanken te vangen.
Een andere specialiteit van Mehldau is – het blijkt al uit de twee songs die ik zoëven noemde – de hommage die hij graag brengt aan wat ik maar even 'een sterke popsong' noem. Een lofwaardig streven, vind ik persoonlijk. Lukt het met zo'n eerbetoon, dan heb je er zó een splinternieuwe jazzstandard bij. Of anders in ieder geval een verrassend muzikaal avontuur, zoals een paar jaar terug met 'Martha My Dear', wat mij betreft een van de hoogtepunten in Mehldau's oeuvre. Maar ja, waar voldoet een sterke popsong aan? Hoe kies je die uit?
Mehldau probeert het ook met 'Holland' van Sufjan Stevens. Mooi, raadselachtig poëtisch materiaal, en daarmee een begrijpelijke verleiding voor Mehldau. Maar bij een nummer als dit ontstaat er geen magie, vind ik. Alleen een herhaling van zetten, en veel emotie. Geen wonder: een nogal gemiddeld popliedje als dit biedt gewoon te weinig substantie om te transformeren tot iets nieuws, tot iets boeiends. Probeer je er toch wat mee, dan krijg je het soort improvisatie dat ook al door rockbands in de jaren zeventig werd gedaan: wijd uitgesponnen, extatisch, maar zonder veel verrassing.
Dit 'mistasten' van Mehldau is overigens niet helemaal een incident. Hij maakt dit soort keuzes wel vaker en is daardoor, naast een wonderkind, een kind van zijn tijd. Enerzijds staat hij voor wervelende virtuositeit en grossiert hij in smaakvolle harmonische vondsten, anderzijds zoekt hij met zekere regelmaat een ongecompliceerde roes waarmee hij rechtstreeks probeert op te stijgen naar de hemel.
Neemt niet weg dat het over all een buitengewoon geslaagd concert was. Mehldau kán volgens mij ook nooit ver onder topniveau uitkomen. We zijn toch maar een mooi stelletje bofkonten, met zo'n geniale buurtgenoot.Labels: concert, jazztube
(Paul van den Belt, 17.4.12) - - [naar boven]
Lees verder in het archief...
