Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog


 


Concert
Volksliederenbabylon
Jan Klare 1000 'Anthems', zondag 7 mei 2017, Kerkje, Oostum

Naar men beweert krijg je er een brok van in je keel wanneer je het in den vreemde hoort. Voetballers en CHU-senatoren kennen het uit hun hoofd. Je volkslied. Jan Klare is Duits ingezetene en bekend van zijn project The Dorf. Daarmee onderzoekt en stuurt hij een 'intelligente zwerm' internationale muzikanten.

In zijn nieuwe onderneming, 'Anthems', volksliederen, moet hoorbaar worden hoe specifieke volkeren er op een specifiek moment van hun geschiedenis voorstaan. Soms veranderen tekst en melodie, omdat er een nieuwe politieke wind is gaan waaien. Zoals in het geval van Afghanistan, dat sinds de jaren zeventig van de vorige eeuw al minstens een stuk of zes verschillende herkenningsmelodieën over zich heen kreeg.

Veel van die volksliederen hebben een symfonisch, gedragen, hymne-achtig karakter. Vermoedelijk staan die voor de waardigheid van de natie, voor haar trots en ambities. Andere thema's hebben een meer militaristische insteek. Een enkel volkslied, ik dacht dat van Syrië, klonk in het kerkje van Oostum als de opmaat tot een Caribische dans. Maar dat kan ook aan de luimen van de re-componist hebben gelegen. Erg veel eerbied toonden de muzikanten niet voor hun heilige materiaal. Dat bleek al direct in het begin, toen het thema 'Europa' van Marc Antoine Charpentier, de handtekening van Eurovisie, door de hakselmachine ging. Het eindigde als een klaagzang voor altsaxofoon, waaraan elkeen zijn of haar conclusies kan verbinden.

Hoe saai het oorspronkelijke thema ook mocht zijn, het kamerjazzensemble van Klare maakte er iets levends van. Met gezamenlijke improvisaties, maar vaker nog met samenspraken van twee muzikanten. Daarbij zorgde de vrijwel ideale akoestiek van de ruimte voor haarscherp gedefinieerde partijen. Zodat het trompetspel van Bart Maris, toch altijd al een koperfestijn, nog schitterender straalde. Bij hem, als we het dan toch over cultuurhistorische tendensen hebben, bij hem hoor ik nog iets van een negentiende-eeuwse Vlaamse circustrompettist. Op zijn zakmodel trompet blies hij onwaarschijnlijk hoge lijntjes, die nochtans stevig en zuiver bleven. In het Chinese volkslied (dat van 1911-1912) werd zijn gestopte instrumentje een eensnarige viool. Een effect dat nog werd versterkt door het plechtstatige bekkenwerk van Michael Vatcher en de bourdontoon die altsax en gestreken bas daaronder legden.

Toen de Taliban over Afghanistan heersten (in de periode 1999-2002) klonk er geen muziek – behalve in de moskee – en was er dus ook geen volkslied. Vanuit de stilte liet De Joode o zo zacht een lage toon murmelen, niet luider dan een decibel of zes, aan de rand van een audiotest. Want in je stompzinnigheid kun je wel muziek verbieden, maar dat wat in de hersenen en het gevoel van de mensen leeft, daar heb je geen vat op.

Misschien is de les die we uit '1000 Anthems' kunnen trekken, dat een volkslied nog zo lullig kan zijn, al improviserend kunnen we er lekker mee doen wat we willen. En zo komen al die Babylonische hymnes en marsen uiteindelijk toch weer bij elkaar.

Toegegeven, toekomstmuziek.

Klik hier voor foto's van dit concert door Zoltan Acs.

Labels:

(Eddy Determeyer, 9.5.17) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.